| środa, 4 czerwca 2014 roku Dodał: Sławomir Niedźwiecki |
|
W dniu 4.06.2014r. uczniowie naszej szkoły wzięli udział w spotkaniu z mniszkami z Monasteru Przemienienia Pańskiego i św. Eufrozyny Połockiej w Połocku. | |||||||||||||
Fot. Agata Wakulewska Monaster Przemienienia Pańskiego i św. Eufrozyny Połockiej w Połocku – prawosławny żeński klasztor w Połocku, w jurysdykcji eparchii połockiej i głębockiej. Twórczynią monasteru była późniejsza prawosławna święta mniszka Eufrozyna Połocka. Założyła ona nowy żeński klasztor w 1128[1]. Według prawosławnej tradycji decyzję o utworzeniu nowego klasztoru mniszka podjęła pod wpływem objawienia bożego[2]. Monaster powstał przy starszej drewnianej cerkwi Przemienienia Pańskiego. Bezpośrednio po utworzeniu klasztoru na jej miejscu wzniesiono świątynię murowaną. Od 1161 szczególnym obiektem kultu na jej terenie był krzyż z cząsteczkami relikwii różnych świętych, znany jako krzyż Eufrozyny Połockiej[2]. Klasztor pozostawał w jurysdykcji eparchii połockiej, witebskiej i mścisławskiej[3]. W XIII w. monaster został zniszczony w czasie najazdu litewskiego[1]. Został jednak odbudowany i funkcjonował nadal przez trzy stulecia. W 1582 polski król Stefan Batory przekazał zabudowania monasteru zakonowi jezuitów. Po zdobyciu Połocka przez wojska cara Aleksego I obiekty ponownie przejęły prawosławne mniszki, jednak w 1667, na mocy pokoju w Andruszowie, Połock znalazł się ponownie w granicach I Rzeczypospolitej i jezuici wrócili do dawnej siedziby. W latach 1820-1832 obiektami administrował zakon pijarów. W 1832 władze carskie skasowały ich klasztor, zaś w 1841 zwróciły kompleks zabudowań klasztorowi prawosławnemu[2]. Od 19 kwietnia do 23 maja 1910 w monasterze miały miejsce uroczystości przeniesienia relikwii św. Eufrozyny, które znajdowały się do tej pory w kijowskiej Ławrze Pieczerskiej[1]. W 1915 wspólnota udała się na bieżeństwo, zabierając ze sobą relikwie. Mniszki udały się ponownie do Połocka w 1921, wtedy też przywiozły ze sobą relikwie założycielki monasteru[2]. Już w roku następnym, w ramach akcji otwarcia relikwii zainicjowanej przez władze bolszewickie, szczątki mniszki zostały zarekwirowane i umieszczone w muzeum archeologicznym w Witebsku, gdzie znajdowały się do 1940. Z kolei w ramach akcji konfiskaty kosztowności cerkiewnych monasterowi odebrane zostały cenne ikony, koszulki na obrazy i inne przedmioty o znacznej wartości. W 1924 lub 1925 wspólnota została ostatecznie zlikwidowana, a jej zabudowania przekazane wojsku i instytucjom państwowym. W momencie tym w monasterze przebywało 146 sióstr. Część z nich zamieszkała po zamknięciu klasztoru w domach wiernych lub swoich krewnych, inne jeszcze do 1928 żyły wspólnie, prowadząc spółdzielnię rolną i organizując codzienne zajęcia według reguły zakonne. W 1928 również spółdzielnia uległa likwidacji[2]. W czasie niemieckiej okupacji Połocka podczas II wojny światowej mniszki otrzymały zezwolenie na ponowną organizację monasteru. Nie objęły jednak całego kompleksu jego budynków, gdyż w jednym z obiektów mieszkalnych stacjonowało dowództwo niemieckie, zaś w cerkwi Podwyższenia Krzyża Pańskiego przetrzymywano jeńców radzieckich. Niemcy zgodzili się również na ponowne przewiezienie do Połocka relikwii św. Eufrozyny. Nastąpiło to w 1943[2]. W 1960 władze radzieckie po raz drugi zamknęły klasztor i przesiedliły zakonnice do męskiego monasteru w Żyrowicach. Cerkiew Przemienienia Pańskiego działała jako świątynia parafialna, jedyna czynna cerkiew w mieście[2]. Jeszcze w latach 1985-1989 istniał projekt, ostatecznie zarzucony, zaadaptowania jej na planetarium[4]. 6 lipca 1989 Święty Synod Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego ogłosił reaktywację klasztoru. W roku następnym do monasteru sprowadzono pierwsze mniszki. Podjęto również prace renowacyjne i konserwatorskie w cerkwiach i innych budynkach klasztornych[2]. W 2012 w monasterze przebywało 80 mniszek[2]. Przypisy
|
 | Wstecz |
